Kolej Transsyberyjska (ros. Транссибирская магистраль – Transsibirskaja magistral lub Транссиб – Transsib) – sieć linii kolejowych Rosji, wybudowana w latach 1891–1984.
- Główny szlak kolei transsyberyjskiej prowadzi z Moskwy do Władywostoku, przez Niżny Nowogród, Perm, Jekaterynburg, Omsk, Nowosybirsk, Krasnojarsk, Irkuck i Ułan Ude. Jest to najdłuższa linia kolejowa na świecie, która przekracza 8 stref czasowych, a całkowita długość torów wynosi 9 288,8 km. Od 2002 roku w pełni zelektryfikowana.
- Drugi szlak to linia transmandżurska, która pokrywa się z linią transsyberyjską do miejscowości Tatarskaja (300 km na wschód od Jeziora Bajkał). Od tego punktu linia kieruje się na południowy wschód w kierunku Chin i kończy swój bieg w Pekinie.
- Trzeci szlak – linia transmongolska – pokrywa się z linią transsyberyjską do Ułan Ude na wschodnim wybrzeżu Bajkału. Później kieruje się w stronę Ułan Bator, by zakończyć swój bieg w Pekinie.
- Czwartym szlakiem jest Kolej Bajkalsko-Amurska lub Bajkalsko-Amurska Magistrala (BAM). Linia ma długość 4234 km i biegnie około 680–840 km na północ od Kolei Transsyberyjskiej i równolegle do niej. Została wybudowana jako alternatywa dla linii transsyberyjskiej z powodów strategicznych, szczególnie ze względu na bliskość granicy chińskiej.
W zależności od miejsca przeznaczenia przyjazdu i odjazdu pociągi przyjmują różne nazwy:
- Moskwa – Władywostok : „Rossija”
- Moskwa – Perm : „Kama”;
- Moskwa – Krasnojarsk :”Jenisei” ;
- Moskwa – Irkuck – Moskwa: „Bajkał”; pociągi te przejeżdżają przez Perm kursujące po północnej stronie Kolei Transsyberyjskiej i rozjeżdżają się przez Syberię z Jekaterynburga do Władywostoku;
- Drogą, która odgałęzia się od Ułan-Ude do Chin i Pekinu przez Mongolię i Ułan-Bator jest Transmongol
- Drogą, którą widelce prowadzą w kierunku Chin i Pekinu omijając Mongolię przez Harbin jest Transmandżurski.
Pociągi odjeżdżają głównie z moskiewskiego Dworca Jarosławskiego.
Pociągi „Ural” łączące Moskwę z Jekaterynburgiem linią biegnącą dalej na południe (przez Kazań) odjeżdżają z dworca Kazańskiego w Moskwie.
Podczas przejazdu w Chinach zmienia się osie, przy czym prześwit toru jest różny w obu krajach: 1 520 mm w Rosji i Mongolii; 1 435 mm w Chinach.
Pociągi mają wagony:
- Klasy pierwszej, z dwoma miejscami w przedziale, spalny;
- Klasy drugiej, z czterema miejscami w przedziale, kupé;
- Klasy trzeciej, z czterema miejscami w przedziale otwartym (z miejscami postoju na korytarzu), platskartny.
Kolej transsyberyjska przecina kilka stref czasowych, ale na całej trasie godziny odjazdu i przyjazdu podawane są według czasu moskiewskiego a nie lokalnego.
We wszystkich tych pociągach w każdym wagonie systematycznie obecny jest samowar z darmowym wrzątkiem oraz zapewniona jest obecność wagonu restauracyjnego.
W niektórych pociągach, w cenę biletów 1 i 2 klasy wliczony jest tzw. serwis tj. wyżywienie w trakcie podróży.
W zależności od rozkładu jazdy i tras niektóre pociągi są obsługiwane przez Rosjan, inne przez Chińczyków lub Mongołów. Lokomotywa i wagon restauracyjny zmieniają się również na każdej granicy.
